🔴Jaką moc dadzą Tobie Adaptogeny❓

Cały ten stres

👉Stres jest jedną z chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Przeszkadza nam w normalnym funkcjonowaniu oraz obniża nasze możliwości życiowe. W walce z nim warto wspomóc się naturalnymi substancjami, których zastosowanie doda nam energii oraz wzmocni nas i uodporni na niesprzyjające warunki środowiskowe.

Szybki i intensywny tryb życia jest dzisiaj normą, powoduje, że stres towarzyszy nam na każdym kroku. Jego nadmiar negatywnie wpływa na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Prowadzi do przemęczenia i osłabienia organizmu, co zwiększa prawdopodobieństwo zapadania na różnego rodzaju choroby. Jednym z elementów zdrowego i efektywnego rozwoju jest walka ze stresem. Istnieje wiele metod, dzięki którym możemy sobie z nim radzić. Jedną z nich stanowi suplementacja adaptogenami, czyli substancjami pochodzenia naturalnego, które uodparniają nasz organizm na niekorzystne warunki środowiskowe.

👉Stres – jak wpływa na nasz organizm?

Stres to nie tylko nasze negatywne emocje psychiczne, to także zbyt duży wysiłek fizyczny, brak snu, brak ruchu, hałas, zanieczyszczenie środowiska, infekcje, ekstremalne warunki klimatyczne lub zbyt długa dieta redukcyjna. Organizm radzi sobie z jednorazowymi i krótkotrwałymi czynnikami stresogennymi. Dopiero ich nadmiar i długotrwałe działanie przyczyniają się do jego osłabienia. Przewlekły stres powoduje wyczerpanie fizyczne, psychiczne, osłabienie odporności, popędu płciowego, zwiększenie ciśnienia, zmiany w metabolizmie oraz wystąpienie stanów depresyjnych. Zaburza naszą równowagę wewnętrzną i stwarza warunki do rozwoju chorób – od metabolicznych do nowotworowych.

Na nadmierny stres narażone są szczególnie osoby intensywnie pracujące w niekorzystnych warunkach a także trenujące wyczynowo sport. Zbyt duża liczba ciężkich jednostek treningowych w tygodniu zmniejsza ogólną odporność organizmu oraz odporność tkanek na czynniki mechaniczne, zwiększając tym samym ryzyko kontuzji. Nadmiar stresu obniża poziom testosteronu i hormonu wzrostu, a podwyższa kortyzolu, prolaktyny, PSA i estrogenu. Zmniejsza wrażliwość insulinową i zaburza pracę tarczycy. Te czynniki powinny być dla sportowca wystarczającym impulsem, by w każdy możliwy sposób starać się ograniczać negatywne skutki stresu. Taką możliwość dają adaptogeny, które ostatnio zyskują coraz większą popularność.

Wykorzystywane były i nadal sa w Ajurwedzie i tradycyjnej medycynie chińskiej. Jednak dopiero po II wojnie światowej naukowcy zaczęli odkrywać je na nowo. Ojcem nauki o adaptogenach jest rosyjski toksykolog N. Lazarev, który w 1947 roku użył tego sformułowania w stosunku do dibazolu – leku rozszerzającego naczynia krwionośne. Kontynuatorem jego badań został rosyjski farmakolog I. Breckhman, który zaczął analizować adaptogeny pochodzenia naturalnego, takie jak żeń-szeń azjatycki i eleuterokok kolczasty. Dzięki jego pracom zaczęto wykorzystywać je do wspomagania radzieckich sportowców, żołnierzy i kosmonautów. W 1969 roku wraz ze swoim współpracownikiem I.V. Dardymovem określił kryteria, według których dana substancja może zostać nazwana adaptogenem.

Według ich definicji jest nim roślina zielarska, która:

– nie wykazuje działania toksycznego na organizm i jest dla niego bezpieczna;

– wykazuje szerokie spektrum działania (tzw. działanie niespecyficzne) i powoduje wzrost odporności organizmu na stres fizyczny, emocjonalny i środowiskowy;

– wspiera organizm w prawidłowym funkcjonowaniu poprzez pomoc w zachowaniu homeostazy.

⏩Cechy charakterystyczne adaptogenów.

„Adaptogeny” są to zioła, które produkują i zawierają w sobie kompozycje substancji chemicznych pozwalających samej roślinie adoptować się do ekstremalnie niekorzystnych warunków środowiska w jakiej żyje. Te właściwości odgrywają również niezwykle ważną rolę w organizmie człowieka i pozwalają na łatwiejsze przystosowanie się i radzenie sobie ze stresem.

Adaptogeny mają wspomagać układ immunologiczny i pracę nadnerczy oraz tarczycy, uciszać stany zapalne. Stabilizują poziom cukru we krwi i gospodarkę hormonalną. Zwalczają zmęczenie i dbają o homeostazę.

Adaptogeny wykazują szerokie spektrum działania, do którego zaliczamy m.in.:

– wzmacnianie układu nerwowego na zewnętrzne niekorzystne czynniki środowiskowe,

– wspieranie procesów uczenia się, poprawianie pamięci oraz koncentracji,

– wzmacnianie układu odpornościowego,

– regulowanie procesu powstawania energii w organizmie,

– wykazywanie właściwości antyoksydacyjnych poprzez wspieranie w walce z       wolnymi rodnikami,

– usprawnianie procesu usuwania toksyn z organizmu,

– zwiększanie witalność oraz poprawianie funkcji seksualnych przy ich zaburzeniu,

– redukowanie niepokoju oraz nerwowości,

– poprawianie wydolności, siły oraz działanie anaboliczne.

⏩Adaptogeny i ich wpływ na stres.

Antystresowe działanie adaptogenów polega na regulacji i wpływaniu na układ nerwowy, endokrynny i immunologiczny. Botanik i specjalista w tej dziedzinie D. Winston w swojej książce „Adaptogens. Herbs for Strength, Stamina, and Stress Relief” wymienia 21 roślin i grzybów zaliczanych do tej grupy.

Przyjrzyjmy się kilku z nich pod kątem możliwości, jakie dają w walce ze stresem, które są podstawowymi składnikami dobrych naturalnych suplementów diety. Tajemnicą sukcesu jest odpowiednia proporcja i symbioza składników a także ich ekstrakt.

🔴Grzyb Chaga – Chaga (Inonotus obliquus) to twardy jak drewno grzyb spotykany w północnej i wschodniej Europie, Azji oraz Ameryce północnej. Wyrasta na pniu brzozy, lecz nie jest pasożytem. Przeciwnie – nie uszkadza drzewa lecz żyje z nim w symbiozie pełniąc funkcje szczepionki odpornościowej. Dzięki niemu brzozy nie ulegają infekcjom i stają się długowieczne. Grzyb Chaga posiada właściwości oczyszczające, wzmacniające układ odpornościowy, przeciwbakteryjne, przeciwnowotworowe (związki o działaniu przeciwnowotworowym to: inotodiol i lanosterol), przeciwwirusowe, obniżające ciśnienie krwi, zwiększające liczbę erytrocytów (czerwone krwinki) i limfocytów, regulujące poziom cukru we krwi, osłaniające i wspomagające odtruwanie wątroby, przeciw utleniające, zmniejszające nadmierną potliwość oraz przeciwgorączkowe.

🔴Rodiola, Różeniec Górski – świetne wspomaganie dla osób, skarżących się na spadki energii. Naturalny substytut kawy. Polecany przez lekarzy i naturopatów na różnego rodzaju alergie, obniżoną odporność, czy mgłę mózgową (brain fog). Różeniec górski wpływa na poprawę samopoczucia na tyle istotnie, że jest to adaptogen stosowany u osób zmagających się z depresją i stanami lękowymi. Wykazuje także właściwości przeciwnowotworowe.

🔴Reishi – ekstrakt z tego grzyba ma niebywałe właściwości kojące i uspokajające. Niezastąpiony w walce z różnego rodzaju alergiami. Wpływa na poprawę odporności. Co również istotne, wiele wyników badań naukowych, a także opinie chorych, udowadniają niezawodność tego adaptogenu we wspomaganiu leczenia nowotworów.

🔴Cordyceps (himalajska viagra) to pasożytniczy grzyb, którego owocniki wyrastają od wiosny do jesieni na łąkach wyżyny tybetańskiej. Do celów komercyjnych hoduje się go w bioreaktorach, gdyż zbierany naturalnie osiąga cenę ok. 20 tys. dolarów za funt. Poprawia wytrzymałość, stymuluje metabolizm i zwiększa „pompę” treningową poprzez znaczne zwiększenie produkcji ATP, cAMP, testosteronu i tlenku azotu. Działa antyoksydacyjnie, podnosząc aktywność enzymów: peroksydazy glutationowej, katalazy i dysmutazy ponadtlenkowej.

🔴Achwaganda tak zwany żeń-szeń indyjski. Znajduje się w suplementach mających na celu wyciszenie i wsparcie głębokiego snu, ale także poprawę pracy mózgu i koncentracji. Dzięki temu wstajemy wypoczęci i gotowi do działania. Według badań suplementacja ashwagandhą (indyjskim żeń-szeniem) przez 2 miesiące zmniejsza poziom stresu o ok. 40% i poziom kortyzolu o ok. 30%. W innym badaniu ta sama dawka spowodowała zredukowanie poziomu niepokoju dwa razy skuteczniej niż standardowa psychoterapia. Za ten efekt odpowiada prawdopodobnie zdolność ashwagandhy do naśladowania neuroprzekaźnika GABA i łączenia się z jego receptorami.

Najpopularniejszym adaptogenem w Rosji obok grzyba „Chaga” jest eleuterokok kolczasty (eleuthero, żeń-szeń syberyjski). Redukuje zmęczenie i zwiększa wytrzymałość podczas ciężkiego wysiłku. Jednym z mechanizmów jego działania jest wpływ na oś HPA (podwzgórze–przysadka–nadnercza) oraz modulacja wydzielania hormonów przez te organy w stresie.

Astragalus, znany także jako traganek, to roślina z rodziny bobowatych. Jako antyoksydant ochrania mitochondria przed działaniem wolnych rodników. Zawarte w nim polisacharydy zwiększają aktywność makrofagów i cytokin prozapalnych, utrzymując organizm w stanie gotowości do walki z różnymi patogenami. Jego składniki aktywne (m.in. astragalozydy) podnoszą poziom hormonów anabolicznych, obniżając jednocześnie hormony kataboliczne – kortyzol i miostatynę. Polecany jest szczególnie osobom po zawale serca lub z problemami sercowymi.

Cytryniec chiński (owoc pięciu smaków) warto łączyć z innymi adaptogenami, gdyż działa z nimi synergistycznie. Surowiec leczniczy stanowią jego nasiona oraz dojrzałe owoce przypominające jarzębinę. Poprawia pracę nadnerczy i podnosi poziom glutationu, poleca się go szczególnie w przypadku problemów wątrobowych.

Według D. Winstona do adaptogenów zaliczane są również szczodrak krokoszowaty (Rhaponticum/korzeń Marala), lukrecja, żeń-szeń książęcy (Pseudostellaria heterophylla), kolcowój szkarłatny (Lycium/goji), jiaogulan (zioło życia), rdest wielokwiatowy (He Shou Wu), dzwonkowiec (Dang Shen), shilajit (balsam gór/mumio), święta bazylia (tulsi), guduchi, shatavari i amla (amalaki).

⏩Ogólne zasady suplementacji

Większość adaptogenów potrzebuje minimum dwutygodniowego okresu nasycenia, aby w pełni zadziałać w naszym organizmie. W celu uniknięcia tolerancji warto robić sobie okresowe przerwy w ich przyjmowaniu. W większości przypadków zaleca się zrobienie tygodniowej przerwy po każdym miesiącu suplementacji. Niektóre adaptogeny działają bardziej stymulująco, z kolei inne uspokajająco, dlatego istotna jest pora dnia, w której je przyjmujemy.

Właśnie dlatego zaleca się, by żeń-szeń azjatycki, różeniec i cordyceps przyjmować rano. Cytryniec, eleuterokok kolczasty, święta bazylia i astragalus powinny być stosowane w ciągu dnia, a ashwaghanda i żeń-szeń amerykański w nocy.

Adaptogenów nie poleca się osobom przyjmującym leki obniżające odporność, po przeszczepach oraz cierpiącym na choroby autoimmunologiczne.

Miejcie wspaniały dzień 😃

Większość informacji za – Krystian Kamiński, portal „Fabryka Siły”, Wikipedia.

Bibliografia dostępna na zapytanie.